Παράπλους
21 Μαρτίου 2022
Αγαπητοί φίλες και φίλοι, καλημέρα σας. Έχετε τους θερμούς χαιρετισμούς του Δημάρχου μας που δεν είναι δυνατή η παρουσία του λόγω παράλληλης υποχρέωσης
Βρίσκομαι σήμερα εδώ, με την αφορμή της παρουσίασης της εξαιρετικής δουλειάς του Εκπαιδευτικού Δικτύου Αθηνά και, συγκεκριμένα, το κόμικ του Θανάση Πέτρου, Ζωές Κομμένες στα Δύο, το οποίο με εντυπωσίασε.
Η ιστορία του Γιαννάκου και της οικογένειάς του, μας ταξιδεύει όχι μόνο στα γεγονότα της τραγικής εκείνης σελίδας της ελληνικής ιστορίας, αλλά και στον συναισθηματικό κόσμο των ηρώων, και κατ’ επέκταση των προσφύγων όλου του κόσμου και όλων των ιστορικών περιόδων, οι οποίοι δέσμιοι αποφάσεων και εντολών, υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν σπίτια, πατρίδα και οικογένεια και να αναζητήσουν τη νέα τους ζωή σε μέρη άγνωστα, μακρινά, πολλές φορές εχθρικά και αφιλόξενα.
Οι Ζωές Κομμένες στα Δύοαφηγούνται την ιστορία του ελληνικού ξεριζωμού με απόλυτη ακρίβεια και, με τρόπο εύληπτο και προσιτό, καταφέρνουν να αιχμαλωτίσουν τον αναγνώστη κάθε ηλικίας στα μονοπάτια της ιστορικής πραγματικότητας με τις πολιτικές και στρατιωτικές διεργασίες, τις διπλωματικές συνέργειες, τις ανθρώπινες σχέσεις, την αγωνία και την αβεβαιότητα των κατοίκων, τη βίαιη μετακίνησή τους, τις καταστροφές και τις λεηλασίες, και, κατόπιν, την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα, τις δυσκολίες, τα εμπόδια και τις αδικίες που υπέστησαν τόσο σε ατομικό όσο και σε μαζικό επίπεδο, μέχρι την αποκατάστασή τους και «μέχρι το πάντρεμα του νέου με το παλιό που θα γεννήσει τη Σύγχρονη Ελλάδα».
Το Ρέθυμνο, ανέκαθεν σημείο συνάντησης ανθρώπων, πολιτισμών, κοινωνιών και θρησκειών, υποδέχτηκε πάνω από 4.000 πρόσφυγες, οι οποίοι άφησαν πίσω ένα κομμάτι της ζωής τους στις χαμένες, αλλά αλησμόνητες πατρίδες τους, κάνοντας μια νέα αρχή σε έναν ξένο, αλλά φιλόξενο τόπο. Εγκαταστάθηκαν κυρίως στην Παλιά Πόλη του Ρεθύμνου και οι πρώτες ασχολίες των πιο τυχερών σχετίζονταν με το λιμάνι και τη θάλασσα. Σιγά σιγά, παρέα με το ψυχικό τους μεγαλείο, κατάφεραν να ορθοποδήσουν και να εξελιχθούν σε πυρήνα ανάπτυξης, πολιτισμού και προόδου τόσο για τους ίδιους όσο και για την πόλη που τους φιλοξενούσε και είχε πια γίνει το καινούργιο τους σπίτι.
Το Ρέθυμνο οφείλει πολλά στους Μικρασιάτες του. Διδάχτηκε και εξακολουθεί να διδάσκεται από αυτούς όχι μόνο τρόπους ανάπτυξης, καλές πρακτικές, ιστορία και πολιτισμό, αλλά, κυρίως, δύναμη, αξιοπρέπεια, φιλότιμο, πίστη, αισιοδοξία, σεβασμό και ομοψυχία. Είναι οι γείτονές μας, οι φίλοι μας, οι συνάδελφοί μας, οι οποίοι όσες γενιές κι αν περάσουν, εξακολουθούν να έχουν στη σκέψη τους και στο βλέμμα τους εκείνες τις μνήμες που έζησαν, διάβασαν, άκουσαν ή έμαθαν
Εύχομαι και ελπίζω η φετινή επέτειος, για την οποία ο Δήμος Ρεθύμνης έχει προγραμματίσει σειρά εκδηλώσεων, αλλά και τα πρόσφατα γεγονότα στην Ευρώπη, να μας κάνουν να μάθουμε, να αναλογιστούμε, να επανεξετάσουμε και να κρίνουμε, μα πάνω απ’ όλα, να μην σταματήσουμε ποτέ να είμαστε μαζί
…μ᾿ ἐκείνους ποὺ ἔμειναν μ᾿ ἐκείνους ποὺ ἔφυγαν
μ᾿ ἄλλους ποὺ θὰ γυρίζανε ἂν μποροῦσαν
ἢ ποὺ χάθηκαν, τώρα ποὺ ἔγινε
ὁ κόσμος ἕνα ἀπέραντο ξενοδοχεῖο.[1] [1](Γ. Σεφέρης, Το σπίτι κοντά στη θάλασσα, Κίχλη, 1947)
Πέπη Μπιρλιράκη
Αντιδήμαρχος Ρεθύμνης